ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Δευτέρα 22 Ιανουαρίου 2024

Αρβανίτες - Η εγκατάσταση ενός λαού στο νησί της Εύβοιας




Η μερική κατάλυση του Βυζαντίου μετά το 1204, η δημιουργία των αυτοκρατοριών της Τραπεζούντας και Νίκαιας, η ίδρυση των δεσποτάτων (Μιστρά, Ηπείρου) στον κυρίως Ελλαδικό χώρο καθώς και επιμέρους πριγκιπάτων, η παρουσία δυτικοευρωπαίων και όπου πολλές επικράτειες ήρθαν στην κατοχή τους, οι διενέξεις και συγκρούσεις καθόλα την Βαλκανική είχε ως αποτέλεσμα της μετακινήσεις λαών αλλάζοντας τον εθνολογικό χάρτη των τόπων αλλά και της ιστορίας.
 
Οι Αρβανίτες υπήρξαν νομαδικός λαός, όπου μετακινήθηκαν και εγκαταστάθηκαν στην Θεσσαλία κατά των 13ο αιώνα, αργότερα μετακινηθήκαν νοτιότερα και βαθμιαία διεκπεραιώθηκαν στην Πελοπόννησο, Αττική, Ν. Εύβοια και στα νησιά Ύδρας, Άνδρου και Σπέτσες. 

Οι επί τόπου ηγεμόνες Βυζαντινοί ή Ενετοί  προσεταιρίζονταν και εποφθαλμιούσαν την επικουρία αυτού του λαού.

Η ονομασία Αρβανίτης αποτελεί μια παραφθορά του Αρβωνίτης ή Αρβώνιος και προήρθε από το Αρβάνων ή Άρβων μια ορεινή περιοχή της ηπείρου όπου τοποθετείται ανάμεσα στη σημερινή Αλβανία και του κράτος των Σκοπίων , βορειοτέρα του ποταμού Σκούμβρη.
Η πρώτη αναφορά παρατίθεται ήδη από τον 11ο αιώνα και έπειτα από Βυζαντινούς συγγραφείς , όπως της Άννας Κομνηνής.

Οι Αρβανίτες είχαν κοινή πορεία με τους γηγενείς Έλληνες στην διάρκεια της τουρκοκρατίας, πολλοί αγωνιστές όπως ο Νικόλαος Κριεζώτης ήταν αρβανίτικης καταγωγής, παράλληλα το γεγονός ότι ήταν πιστοί στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία τους καθιστούσε αναπόσπαστο κομμάτι και μέρος του Έθνους των Ελλήνων.


Ιστορικό υπόβαθρο

Η Εύβοια και πιο συγκεκριμένα η επικράτεια της Καρύστου κατά τον 15ο αιώνα, αποτελούσε μια αραιοκατοικημένη περιοχή ενώ τα γύρω χωριά είχαν ερημώσει, οι κάτοικοι να ανέρχονταν πιθανώς -σύμφωνα με εκτιμήσεις - κάπου στις 2000. 

Οι συγκρούσεις Καταλανών και Ενετών ,η έξαρση της πειρατείας, οι επιδρομές των τούρκων καθώς και η εμφάνιση της πανώλης ήταν αποτέλεσμα στο πληθυσμιακό μαρασμό και ερήμωση της περιοχής.

Οι Βενετοί ηγεμόνες του νησιού και της Καρύστου άδραξαν την ευκαιρία και με προνομία, φοροαπαλλαγές κτλ άρχισαν να προσελκύουν Αρβανίτες προς εγκατάσταση στην Νότια Εύβοια. 

Οι βενετοί είχαν εκτιμήσει τις μαχητικές ικανότητες των Αρβανιτών όποτε απαλλάσσοντας τους από κάθε αγγαρεία και δίνοντας άλογα αντίστοιχα των ανδρών της κάθε οικογενείας, αποτέλεσε αν μη τη άλλο μια επένδυση στη δημιουργία ενός μισθοφορικού στρατού με εξοχές ικανότητες στην ιππασία και την τοξοβολία.

Καθόλου τυχαία ότι η εγκατάσταση τους γίνονταν περιμετρικά από τα μεγάλα αστικά κέντρα δημιουργώντας ένα είδος «ζώνη άμυνας», άλλωστε οι επιθέσεις από την Ασία είχαν αρχίσει να διαφαίνονται ήδη.


Κάβο Ντόρος

Ο αριθμός των αρβανιτών που εγκαταστάθηκε στη περιοχή του Κάβο Ντόρου μας είναι άγνωστος, αναμφισβήτητα υπήρχε ελληνικός πληθυσμός ας λάβουμε υπόψη ότι πολλά χωριά της περιοχής είχαν ελληνικές ονομασίες όπως Κόμητο, Ζαχαριά, Θύμι , Αμυγδαλιά ενώ αρβανίτικες το χωριό Βρέστυδες (από την Αρβ. Βρέστ= αμπέλι) Σιμικούκι όπου υπάρχουν ως σήμερα με εξαίρεση το χωριό Δράμεσι ( από τη λέξη Ντρούμσα, είδος τροφίμου ) που μετονομάστηκε Ευαγγελισμός το 1954.

Η αρβανίτικη διάλεκτο η οποία κυριαρχούσε στην καθημερινότητα μέχρι πριν μερικές δεκαετίες, είχε ένα χαρακτηριστικό την έλλειψη γραπτής παράδοσης γεγονός που αποτέλεσε την αίτια τους τελευταίους αιώνες κομμάτια της ιστορίας του Καφηρέα να παραμένει άγνωστη, γραπτές αναφορές για τα χωριά τον 18ο και 19ο αιώνα υπάρχουν μόνο από περιηγητές που επισκέφτηκαν ή είδαν την περιοχή παραπλέοντας με κάποιο πλοίο, τα χωριά εκείνα και κατέγραψαν τις δικές τους απόψεις και εκτιμήσεις.

Απρίλιος του 1402 έχουμε την πρώτη εγκατάσταση Αρβανιτών στο νησί, ενώ η δεύτερη συνέβη κατά το 1425 όπου 300 περίπου οικογένειες εγκαθίστανται στις υπώρειες της Όχης και πλέον αποτελούν μια νέα πραγματικότητα για την Νότια Εύβοια και μέσα στην πορεία των χρόνων και της ιστορίας να αποτελούν συμφυές κομμάτι με αυτό τον τόπο του Κάβο Ντόρου.



ΠΗΓΗ. karystos-online.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου